Antonio Marku is a young footballer who plays for the Vllaznia club. Antonio is a unique character because, in addition to football, he takes various environmental initiatives for his city, engages in promoting physical education for young people, and is recognized for promoting various other causes in the city. An educated young man, his love for what he does is easily seen in his words and in the interview he has given to our initiative. Every city in Albania needs a hopeful dreamer for his country like Antonio. Pleasant reading, Young Journalists Initiative
- Hello Antonio, your results clearly show that you are a successful footballer. What else are you working on currently, for example we have heard about a very interesting project for the rehabilitation of street dogs...? Antonio Marku, football player KF. Vllaznia: - First of all, all the pleasure is mine that I am here today with you, part of you. Thank you for your invitation for respect and appreciation. Joanna Spaho, a journalist: - The pleasure is ours too. Antonio Marku: - Regarding your question about football, so far, thank God, everything has gone well. At least in general. Personally, regarding the animal rehabilitation center in Shkodra, it is not to take part but my desire is to contribute, to help as much as I can because I love animals and I try to give a little help but with great love. - How is it to be an activist and a player at the same time? - To put it right, football is really an important part of my life, professional football, that's a job for me. But football is not all I do. Here is the fact that I am an activist which has become a part of my life that I like very much and I wish and I am convinced that even when football finishes, this part of my life will at least have the opportunity to continue. - You say that football is not your only passion, can you share with us any other hobbies? - I also love fishing so much. I believe it is a passion I have gained. I say this because many years ago, together with my grandfather, I came out every summer for fishing for about four consecutive years, and there it was born... I did not have any great love for fishing but I wanted to stay with my grandfather and going early in the morning, every day and more, that opened my heart to it and today I can say for sure it's my favorite hobby. Even today, when I find free time I go as often as I can. I think it's not widespread in Albania but I encourage people to try fishing because honestly, for me it's something very beautiful and you're directly in physical contact with nature which gives you peace and quiet. - What about the passion for football, how did it begin? Don’t say it also came from your grandfather? - It's from my grandfather. (Smiles). Actually, my family has a tradition in sport in general, but especially in football, for example my grandfather has been Vllaznisë's goalkeeper, my uncle a goalkeeper for Vllaznisë, another uncle was a boxer, my father has also been a goalkeeper, another uncle has been a basketball player. So obviously from the family circle, I grew up with the culture of sports and also I can say that my father is a sports journalist, so I grew up with sports in the family, in my blood and how can I say football was set to it was my aptitude for sports and I started football and with football I continued.
- Shkodra is known as the cradle of Albanian football. How do you think it got this name? - As you say, we have an expression that says where "A place with a voice is not without something". (Laughs). I also say this because it is true that Shkodra is known not only as a football cradle but also known as the cradle of sports, art and culture, and this has not come to be in a day or a year or in ten years but has come over the years and is part of history that no one can erase. This is because Shkodra in general has produced many artists, many musicians, many players and sportsmen, champions and continues to develop them. That is why I am convinced that Shkodra is the cradle of sport, art and culture, but not only. - You seem to be a positive person, is not this related to your religious beliefs? - The truth that every person has good and bad in them, means that no person isn’t good, but I try to be positive, to convey kindness also this is because I grew up in a family in which family values were very strong. And I think this is one of the main reasons why I am today, but I also want to link it to the fact of faith that you said, because I believe that God is love and he is the author, the source of love and this love we get from Him, I try to convey it among people. - Just like in other areas soccer has many challenges, how did you get here? - It's quite true. This question I believe is part of any athlete or person involved in making a career and unfortunately in this world there are many injustices and not always is the most deserving one rewarded. But for me personally, over the years I have faced many difficulties but I am not alone. It is important that these things can be said to have improved and strengthened me even more in life, not just with football. A famous psychologist says: "Football is a metaphor for life," he also means that what happens in football generally happens and in life, disappointments, sorrows, joys, pains, and obstacles too, these things have done harm to many, many have been disappointed and have been upset and maybe have given up on the sport. Many others have strengthened them and made them move forward. In my case, I can say that in general, thank God, things have gone well. - What would you like to change in Shkodra so that many young people stay... - I think every place has its own good and bad, but people by their human nature always want something better, at least in their wisdom. Sometimes it works out, sometimes it's bad, but for things that are not in our hands, we have nothing else to do. Regarding Shkodra, I think it has its own problems as well as the Shkodra youth. Increasingly, we are seeing that many values that have existed before are weakening, being lost, and worst of all vanishing. The first thing I would change if it was in my hands, as we are talking about youth, should be love for the family. Today's love for the family is getting more and more faded. And when it fades a lot of things move negatively, even worse we are losing the principles for life.
- Talk about your plans for the future... - Now there are many plans, lots of desires but for the moment I'm focused on the sport. As you know, sport is temporary and I try to have one of my goals at least with sports, so I do not have to be disappointed after I leave it. So my plan, after football I believe in my heart I have a desire to get involved with training. I think that is something that I like very much and in the future I am keen to continue this journey. With children telling me to go into the field of coaching I like the most and I feel more attracted to it myself. So my plan and my wish is that after the sport I work in the coach's world. - Just as you said want to be a trainer for kids. We wish you the best in reaching the European Championships. Do you want to work as a trainer in Albania or do you intend to go somewhere abroad? - Nice question. I will say directly that I have always had the goal to go as soon as possible, because to achieve the highest goals you need to go abroad. Because abroad there are greater privileges and appreciation for these things. But I think I love this city, I love my country and I want to contribute, as far as I can in my country. So if I had the opportunity to choose between good success in my country and good success abroad, I would choose good success in my country. - What are the reasons why many Albanian footballers leave? - The reasons are different. I can say the injustices, which are a major reason. I'm not saying that out there is no injustice, we know there is everywhere but maybe outside talent and values are more appreciated. Another reason is that it is not appreciated how much has to be done outside the sport, not only morally but financially more than in Albania. These are the main reasons a player will say and will go out definitely. Joana: - We thank you for the interview, wish you great success and why not, never leave Albania. Antonio: - Thank you and it was a great pleasure to meet you. (Smiles).
Journalist: Joana Spaho Publisher: Arlis Alikaj Translation & English editing: Michael Black Young Journalist Initiative © 2019
Available also as a podcast on SoundCloud.
Në Shqip:
Antonio Marku: Futbolli është një metaforë e jetës…!
Antonio Marku është një futbollist i ri, i cili luan për klubin e Vllaznisë. Antonio është një personazh unik pasi, përveç futbollit merr dhe nisma të ndryshme ambientaliste për qytetin e tij, angazhohet në promovimit e edukimit fizik te të rinjtë dhe është njohur sepse ka ngritur zërin për kauza të ndryshme në qytet. Një djal i edukuar, ku dashuria e tij për atë që bën lexohet lehtë në fjalët e tij dhe në intervistën që ai ka dhënë për nismën tonë. Çdo qyteti të Shqipërisë i duhet një ëndërrimtar me shpresë për vendin e tij si Antonio.
Lexim të këndshëm,
Young Journalists Initiative
- Përshëndetje Antonio, që ju jeni një futbollist i suksesshëm këtë e tregojnë qartë rezultatet e tua, pëtej kësaj me çfarë po merreni kohëve të fundit, për shembull kemi dëgjuar rreth një projekti shumë interesant për rehabilitimin e qenve të rrugës …?
Antonio Marku, futbollist KF. Vllaznia: - Në radhë të parë e gjithë kënaqësia është e imja që jam sot këtu me ju, pjesë e juaja. Faleminderit për ftesën respektin dhe vlerësimin.
Joana Spaho, gazetare: - Kënaqësia është e jona gjithashtu.
Antonio Marku: - Përsa i përket pyetjes tuaj lidhur me futbollin, deri tani, faleminderit Zot, gjithçka ka shkuar mirë. E përgjithshmja të paktën. Personalisht te pjesa e qendrës së rehabilitimit të kafshëve në Shkodër, nuk është se bëj pjesë por dëshira ime është të kontribuoj, të ndihmoj me aq sa mundem sepse i dua shumë kafshët dhe mundohem të jap një ndihmë sado të vogël por me dashuri të madhe.
- Si është të jesh aktivist dhe futbollist në të njëjtën kohë?
- Me thënë të drejtën, futbolli, me të vërtetë që është një pjesë e rëndësishme e jetës time aq më tepër që është futboll profesionist, domethënë është një punë për mua. Por futbolli nuk është gjithçka që bëj. Këtu duhet kuptuar dhe fakti që jam dhe një aktivist, që është bërë një pjesë e jetës time që mua më pëlqen shumë dhe uroj e jam i bindur që edhe kur të mbarojë futbolli, kjo pjesë e imja të paktën të ketë mundësi të vazhdojë.
- Ju thoni që futbolli nuk është i vetmi pasion i juaji, mund të ndani me ne ndonjë hobi tjetër?
- Kam gjithashtu shumë për zemër peshkimin. Besoj është një pasion i fituar. E them këtë gjë sepse shumë vite më parë, së bashku me gjyshin tim kam dalë çdo verë për peshkim , pothuajse për katër vite rresht, dhe aty lindi… Nuk kisha ndonjë dashuri të madhe për peshkimin por kisha më shumë dëshirë të rrija me gjyshin dhe duke shkuar në mëngjes herët, çdo ditë e më shumë, aty më hyri në zemër dhe sot mund të them me siguri që është hobi im i preferuar. Edhe sot e kësaj dite, kur gjej kohën e lirë shkoj sa herë kam mundësi. Mendoj se nuk është shumë i përhapur në Shqipëri por inkurajoj njerëzit ta provojnë peshkimin sepse sinqerisht, për mua është diçka shumë e bukur dhe je drejtëpërsëdrejti në kontakt fizikisht me natyrën që të jep qetësi dhe paqe.
- Po pasioni për futbollin si filloi? Mos ndoshta dhe ai nga gjyshi juaj?
- Ka të bëjë dhe gjyshi. (Buzëqesh). Faktikisht, familja ime ka një traditë në sport në përgjithësi por sidomos në futboll, për shembull gjyshi im ka qënë portier i Vllaznisë, daja portier i Vllanzisë, xhaxhai ka qënë mundës, babai ka qënë gjithashtu portjer, xhaxhai tjetër ka qënë basketbollist. Pra siç duket nga rrethi familjar, unë jam rritur me kulturën e sportit dhe aq më tepër mund të them që babai im është dhe gazetar sportiv, kështu që unë jam rritur me sportin në familje, në gjak dhe si mund të them futbolli ishte vendosur të ishte prirja ime në lidhje me sportet dhe me futboll kam nisur dhe me futboll kam vazhduar.
- Shkodra njihet dhe si djepi i futbollit shqiptar. Si mendoni ju pse e ka marr këtë emër?
- Si me ta thënë, ne kemi një shprehje që thotë ku “Ku ka zë nuk është pa gjë”. (Qesh). Edhe e them këtë sepse është e vërtetë që Shkodra njihet jo vetëm si djep i futbollit por njihet edhe si djep i sportit, i artit, i kulturës edhe kjo gjë nuk ka ardhur për një ditë apo për një vit apo për dhjetë vjet por ka ardhur me kalimin e viteve dhe është pjesë e historisë e që këtë gjë nuk mund ta fshijë kurrkush. Kjo ka ardhur sepse Shkodra në përgjithësi, ka nxjerrë shumë artistë, shumë muzikantë, shumë futbollistë e sportista, kampiona dhe vazhdon dhe të nxjerri. Kjo është arsyeja se përse unë jam i bindur që Shkodra është djepi i sportit , artit dhe kulturës por jo vetëm.
- Duket që jeni një person pozitiv, mos lidhet kjo me besimin tuaj?
- E vërteta që çdo person ka të mirat dhe të këqijat e veta, do të thotë që asnjë person nuk është i mirë por unë mundohem që të jem pozitiv, qe të përcjell mirësi edhe kjo gjë është sepse unë jam rritur në një familje ku vlerat familjare kanë qënë shumë të forta. Dhe mendoj që kjo është ndër arsyet kryesore pse unë sot jam kështu por dua ta lidh edhe me faktin e besimit, që ju thatë, pasi unë besoj se Zoti është dashni dhe ai është autori, burimi i dashnisë edhe këtë dashni që ne marrim prej nalt, unë mundohem për me e përcjell mes njerëzve.
- Ashtu si në fushat e tjera dhe futbolli ka shumë brryle, ju si keni arritur deri këtu?
- Është mëse e vërtetë. Kjo pyetje besoj se është pjesë e çdo sportisti apo njeriu që futet për të bërë një karrierë dhe fatkeqësisht në këtë botë ka shumë padrejtësi dhe jo gjithmonë, ai që e meriton shpërblehet. Por në lidhje me mua personalisht, gjatë viteve kam hasur shumë vështirësi por nuk jam i vetmi. Rëndësi ka që këto gjëra mund të them se më kanë rritur dhe më kanë forcuar akoma më shumë me jetën, jo vetëm me futbollin. Një psikolog i famshëm thotë se: “Futbolli është një metaforë e jetës’’ edhe me këtë ai do të thotë se çfarë ndodh në futboll në përgjithësi ndodh dhe në jetë, zhgënjime, hidhërime, gëzime, dhimbje, brryla edhe këto gjëra shumëkujt i kanë bërë dëm, e kanë zhgenjyer fort dhe e kanë mërzitur edhe ndoshta kanë hequr dorë nga sporti. Shumë të tjerë i ka forcuar dhe i ka bërë të ecin përpara. Në rastin tim, mund të them që e përgjithshmja, falemnderit Zot, ka shkuar mirë.
- Çfarë do donit të ndryshoni në Shkodër, në mënyrë që shumë të rinj të qëndrojnë…
- Mendoj që çdo vend ka të mirat dhe të këqija e veta por njeriu nga natyra e tij humane niset gjithmonë për mirë, të paktën në urtësinë e tij. Ndonjëherë del mirë, ndonjëherë del keq, por për gjëra që nuk janë në dorën tonë, nuk kemi çfarë të bëjmë.
Në lidhje me Shkodrën, mendoj se ajo ka problemet e veta gjithashtu dhe rinia shkodrane. Gjithnjë e më tepër ne po shohim që shumë vlera që kanë egzistuar më parë po dobësohen, po humbasin dhe më keq janë zhdukur. Gjëja e parë që unë do të kisha ndryshuar po ta kisha në dorë, meqë po flasim për rininë, duhet të ishte dashuria për familjen. Dashuria për familjen në ditët e sotme është duke u zbehur gjithmonë e më shumë. Dhe kur zbehet shumë gjëra lëvizin negativisht madje më e keqja po humbasin dhe parimet për jetën.
- Flasim pak për planet e tua për të ardhmen…
- Tani njeriu ka shumë plane, shumë dëshira por për momentin jam fokusuar tek sporti. Sikurse e dini, sporti është i përkohshëm dhe mundohem që një ndër qëllimet e mia të paktën me sportin, është që mos më mbetet diçka pishman pasi ta le atë.Kështu edhe plani im, mbas futbollit besoj se në zemrën time kam një dëshirë për t’u marrë me trajnim. Mendoj që është diçka që më pëlqen shumë dhe në një të ardhme kam qejf që ta vazhdoj këtë rrugëtim. Me fëmijët me thënë të drejtën është ajo fushë e trajnerit që mua më pëlqen më shumë dhe e ndjej më shumë veten të tërhequr. Pra plani im dhe dëshira ime është që mbas sportit të merrem me botën e trajnerit.
- Ashtu sikundër e thatë dhe vetë ju doni që të jeni një tranjer për fëmijët. Ne i’u urojmë që të arrini në kampionate europian, po profesionin e tranjerit doni ta ushtroni në Shqipëri apo keni synime që të shkoni diku jashtë?
- Pyetje e bukur. Të them të drejtën gjithmonë ka nga ato synime dhe objektiva që me shku sa më nalt, dhe kur thua sa më nalt i takon që me shku jashtë. Se jashtë ka një privilegj dhe vlerësim më të madh për këto gjera. Por unë mendoj që e dua shumë këtë qytet, e dua shumë vendin tim dhe kam deshirë të kontribuoj, aq sa unë kam mundësi në vendin tim. Kështu që nëqoftëse do kisha mundësi të zgjidhja mes një suksesi të mirë në vendin tim dhe një suksesi të mirë jashtë, do kisha zgjedhur një sukses të mirë në vendin tim.
- Cilat janë arsyet që shumë futbollistë shqiptarë largohen?
- Arsyet janë nga më të ndryshmet. Mund të them padrejtësitë, që është një arsye kryesore. Nuk po them që jashtë nuk ka padrejtësi, ne e dime që gjithkund ka por ndoshta jashtë ka më pak e vlerësohet më shumë talenti si dhe vlerat. Tjetër arsye është se nuk vlerësohet mundi aq sa duhet dhe faktikisht jashtë sporti, jo vetëm nga ana morale por edhe nga ana financiare vlerësohet më shumë se në Shqipni. Këto janë arsyet kryesore pse nje futbollist pretendon dhe do të shkojë jashtë me patjetër.
Joana: - Ne të falenderojmë për intervistën, të urojmë shumë suksese dhe pse jo, të mos largohesh kurrë nga Shqipëria.
Antonio: - Faleminderit dhe ju ishte një kënaqësi e madhe t’iu takoja. (buzëqesh).
Gazetare : Joana Spaho
Editori: Arlis Alikaj
Përkthimi në Anglisht: Michael Black
Young Journalists Initiative © 2019
